روانشناسی دارک و یا روانشناسی سیاه مطالعهای است که به جنبه تاریک شخصیتی انسان میپردازد و به این موضوع اشاره میکند تمامی بشریت این پتانسیل را دارد که انسانها و موجودات زنده دیگر را قربانی کند. انسانها در جامعه و تعامل با دیگران میآموزند که این امیال خود را مهار نمایند، اما این بخش از وجود انسان را نمیتوان نادیده گرفت.
روانشناسی سیاه چیست؟
در این علم، روانشناسان به دنبال درک افکار، احساسات، ادراکات و سیستمهای پردازش ذهنی است در زمانی هستند که رفتارهای غیر انسانی بروز پیدا میکنند و گاهی وجه دیگری از انسان را نشان میدهند. در این علم اینگونه فرض میشود که رفتارهای مجرمانه، انحرافی و سواستفاده کننده همگی هدفمند هستند و در 90 درصد مواقع انگیزههای منطقی در پشت آنها وجود دارد. در واقع، این گونه تصور میشود منطقهای در روان انسانها وجود دارد که آنها را قادر میسازد تا اعمال ظالمانه را بدون هیچگونه هدفی انجام دهند.
ذهن انسان، مخزنی از نیت بدخواهانه
یکی از مهمترین مواردی که در روانشناسی سیاه به چشم میخورد این است که ذهن بشریت مخزنی از نیتهای بدخواهانه در مقابل دیگران است که این افکار گاهی میتوانند زودگذر و گاهی نیز شامل رفتاهاری انحرافی روان پریشانه بدون هیچگونه عقلانیت مسنجمی باشند. این پیوستار بعد تاریک روح انسان را نشان میدهد و جایی که اعمال بد انسان بروز پیدا میکنند، بر روی پیوستار تاریک قرار دارد. عواملی که به عنوان شتابدهنده و یا جذبکننده باعث میشوند که این رفتار از انسانها سر بزند به عنوان عامل تاریکی در انسان شناخته میشوند.
روانشناسی سیاه شامل تمامی مواردی است که ما در رابطه با جنبه تاریک خودمان میدانیم. تمامی فرهنگها، همه ادیان و تمامی بشریت به این موضوع اشاره میکنند از لحظه تولد تا زمان مرگ، جنبه ای در درون انسانها نهفته است که برخی آن را شیطانی و برخی دیگر آن را جنایتکار، انحرافی و یا بیمارگونه تعریف میکنند. این روانشناسی سومین ساختار فلسفی را معرفی میکند که این رفتارها را متفاوت از جزییات مذهبی و نظریههای علوم اجتماعی معاصر میداند.
هدف از این اعمال چیست؟
روانشناسی سیاه معتقد است افرادی که این اعمال مشابه را انجام میدهند؛ به دنبال قدرت، پول، رابطه جنسی، تلافی یا هر هدف شناخته شده دیگری نیستند. آنها این اعمال وحشتناک را بدون هیچ هدف توجیه کنندهای انجام میدهند. گاهی ممکن است اهدافی را ذکر کنند. اما باید بدانید اهداف آنها به هیچ عنوان وسیله را توجیه نمیکند. این پتانسیل در درون تمامی افراد وجود دارد که بدون دلیل و یا توضیح دست به این کارها بزنند. دارک سایکولوژی این پتانسیل را بسیار پیچیده میداند و به این موضوع اشاره میکند که توضیح آن دشوار است.
رفتار وحشیانه، جزیی از وجود انسان
در روانشناسی سیاه به این مسئله پرداخته میشود رفتارهای وحشیانه در تمامی انسانها وجود دارد و این رفتارها در بعد تاریک وجود انسان قرار گرفتهاند که به افکار، احساسات و ادراک ما دسترسی دارند. همه انسانها ممکن است در یک زمان نمادی را از خود نشان دهند که دقیقا با خوی وحشیانه آنها همخوانی دارد. حتی ممکن است این مسئله در افراد تحصیل کرده و یا کسانی که به قوانین اجتماعی پایبند هستند نیز دیده شود. روانشناسانی که طرفدار این تفکر هستند میگویند تمامی انسانها ممکن است به این مسئله فکر کنند چگونه میتوانند بیرحم باشند و یا حتی دیگران را بکشند. اگر با خودتان صادق باشید، باید این مطلب را تایید کنید که شما چنین تفکراتی داشتهاید.
با توجه به این واقعیت، ما خود را گونه ای خیرخواه می دانیم. کسی دوست دارد باور کند که فکر می کنیم این افکار و احساسات وجود ندارند. متأسفانه همه ما این افکار را داریم و خوشبختانه هرگز به آنها عمل نمی کنیم. روانشناسی تاریک می گوید افرادی هستند که همین افکار، احساسات و ادراکات را دارند، اما به روش های از پیش برنامه ریزی شده یا تکانشی بر روی آنها عمل می کنند. تفاوت آشکار این است که آنها بر اساس آنها عمل می کنند در حالی که دیگران به سادگی افکار و احساسات زودگذر از انجام این کار دارند.
تعریف روانشناسی سیاه
اکنو شاید بتوانید با نگاهی که تا به اینجا کسب کردهایم این روانشناسی را تعریف کنیم. روانشناسی دارک بر این عقیده است که انسانها همواره در ذات خود همان شکارچیانی هستند که اولین بار بر این کره خاکی پا گذاشتند. هدفشان از این عقاید تیره و تار انگیزههای منطقی وهدفگرا است. دین، فلسفه، روانشناسی و سایر علوم مربوطه تلاش کردهاند تا روانشناسی تاریک را تعریف کنند. درست است که بیشتر رفتارهای انسان، مربوط به اعمال شیطانی، هدفمند و هدفمند است، تعریف مناسبی از این روانشناسی ارائه دهند.
روانشناسی تاریک به رفتارهای هدفمند و بیرحمانه انسانها اشاره دارد و این دقیقا همان چیزی است که انسانها در گذشته بودهاند. اگر به تاریخ انسان نگاهی بیاندازید متوجه میشوید که انسانها در زمانی که غارنشین بودهاند تنها بر تمایلات غریزی خود تمرکز داشتهاند. در آن زمان، تجاوز به عنوان یک راهکار غیراخلاقی در نظر گرفته نمیشد. بلکه راهکاری برای ارضای تمایلات جنسی به شمار میرفت. همچنین، قتل روشی برای ادامه بقا و اثبات قدرت بود. پس از آنکه انسانها در طول تاریخ آموختند که از قدرت تفکر خود استفاده کنند و قوانینی را ثبت کردند، این رفتارها در حوزه رفتارهای نامتعارف گنجانده شدند.
آیا قوانین کنونی بر خلاف ذات انسانهاست؟
همواره یکی از مواردی که در روانشناسی سیاه مورد توجه قرار میگیرد این است که آیا قوانینی که انسانها ثبت کردهاند بر خلاف غریزه آنهاست. این مسئله مورد بحث روانشناسان زیادی از جمله فروید بوده است و اتفاق نظری در این زمینه وجود ندارد. مسئلهای که در اینجا باید به آن توجه داشته باشید این است که انسانها از قدرت تعقل برخوردار هستند و این مسئله میتواند یکی از ویژگیهایی باشد که انسانها را از حیوانات مجزا میکند. اگر بخواهیم امروزه تنها بر غرایز تمرکز داشته باشید، قدرت فرهنگ و تمدن نادیده گرفته میشود. فرهنگ یکی از مواردی است که باعث میشود انسانها در یک چارچوب حرکت کنند و به آنها کمک میکند از قدرت تفکر خود بهرهمند شوند.
طرفداران روانشناسی سیاه به این مسئله اشاره میکنند که بنابر نظریه تکامل ما از حیوانات دیگر به دلیل قدرت تعقل برتر هستیم. در واقع، لوب پیشانی ما که در هزاران سال تکامل یافته است ما را به موجودات برتر تبدیل کرده است. اما این امر بدین معنا نیست که غرایز حیوانی و درندگی از ما دور شده است. بلکه این غرایز همواره با ما هستند و همین امر میتواند برخی از رفتارهای ناهنجارانه انسان را توجیه کند.
مزایای روانشناسی سیاه
اگر بخواهیم مزایای روانشناسی سیاه را مطرح کنیم باید بگوییم مهمترین مزیت این روانشناسی این است که تصویر فرهیخته انسان را در هم میشکند. ممکن است بارها شنیده باشید که انسانها از قدرت تعقل برخوارد هستند و همین امر آنها را از حیوانات برتر کرده است. اما این امر بدین معنا نیست که انسانها منزه هستند. بلکه باید بدانید خوی حیوانی برای همیشه در انسانها وجود دارد و انسان موجودی خطاپذیر است.
معایب روانشناسی سیاه
برخی از روانشناسان بر روانشناسی سیاه حمله میکنند و به این مسئله اشاره میکنند این روانشناسی بر رفتارهای ناهنجارانه انسان مهر تایید میگذارد. این مسئله میتواند برای جامعه آسیبرسان باشد.
سخن پایانی
تا به اینجا تلاش کردیم اطلاعات کاملی را در مورد روانشناسی سیاه در اختیار شما قرار دهیم. همانطور که متوجه شدهاید این روانشناسی به این مسئله اشاره میکند رفتارهای ناهنجار بخشی از وجود انسانها هستند که شاید هیچ قانونی نتواند آنها را از تفکرات انسانی دور سازد. اما همواره این بحث وجود دارد که آیا این فرضیهها قابل قبول هستند یا خیر!
اگر به دورههای روانشناسی علاقهمند هستید و میخواهید کار خود را به عنوان یک مشاور و یا روانشناس آغاز کنید، میتوانید از دوره های آموزشی ما دیدن کنید.