سبد خرید شما خالی است.
با قابلیت جدید فرینش می توانید تست های روانشناسی را به صورت آنلاین در دسترس داشته باشید.
روان درمانی شناختی نوعی روش درمانی است که بر اصلاح الگوهای فکری مخرب تمرکز دارد و تلاش می‌کند تاثیر منفی این الگوها و هیجانات را شناسایی و سپس تغییر دهد. در این روش درمانی، افکار منفی که به صورت ناخودآگاه به ذهن می‌آیند و باعث تشدید مشکلات می‌شوند مورد بررسی قرار می‌گیرند. امروزه، درمان روانشناختی وحشت و درمان روانشناختی اضطراب و افسردگی رایج است و افراد در سراسر دنیا توانسته است با استفاده از این روش به نتایج مطلوبی دست پیدا کنند. روان درمانی شناختی رفتاری که CBT نیز گفته می‌شود افکار را شناسایی می‌کند و سپس با به چالش کشیدن آنها افکار عینی‌تر و واقع‌گرایانه‌تری را ارائه می‌دهد.
در این روش، همانطور که در بالا توضیح دهیم، تمرکز اصلی بر افکار و نگرش‌های فرد است. در واقع، CBT بر این عقیده است چیزی که باعث آسیب به افراد می‌شود افکار و نگرش‌های غلط و منفی آنهاست. اگر آنها بر بهبود افکار و نگرش‌های خود تمرکز داشته باشند، می‌توانند مشکلاتی را که با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند رفع کنند و این امر می‌تواند به رشد و بهبود زندگی افراد کمک کند.
CBT تکنیک‌ها و رویکردهای مختلفی در این روش درمانی وجود دارند که می‌توانند به متعادلسازی افکار، هیجانات و رفتارهای فرد کمک کنند. این روش درمانی دارای الگوها و ساختارهایی است که هر یک به نوعی می‌تواند برای مراجع مفید باشد.
یکی از مهمترین روش‌های درمانی که در CBT به کار برده می‌شود کار بر روی شناسایی و تغییر الگوهای فکری نادرست است. همچنین، گاهی الگوهای فکری دچار تحریف شده‌اند و همین امر باعث شده است که فرد نتواند با دنیای پیرامون خود ارتباط برقرار کند. در درمان شناختی بر پاسخ‌ها و رفتارهای هیجانی تمرکز می‌شود و تلاش می‌گردد فرد بتواند مهارت‌های خود را تقویت کند.
روش دیگری که در برای درمان شناختی به کار می‌رود رفتاردرمانی دیالکتیکی (DBT) است. در این روش، افکار و رفتارها با تنظیم هیجان و ذهن آگاهی مورد بررسی قرار می‌گیرند و تلاش می‌شود با استفاده از استراتژی‌های مناسب به فرد برای بهبود تعاملات آموخته می‌شود. در رفتاردرمانی دیالکتیکی (DBT) فرد می‌آموزد چگونه استرس خود را کنترل کند و احساسات خود را بهبود ببخشد.
از جمله روش‌هایی که در روان درمانی شناختی مورد استفاده قرار می‌گیرد درمان مالتی مُدال یا چندحالته است. در این روش، هفت حالت از جمله رفتار، تاثیر، احساس، تصویرسازی، شناخت، عوامل بین فردی و ملاحظات دارویی و بیولوژیکی مورد توجه قرار دارند و تلاش می‌شود مسائل روانشناختی را با توجه به این هفت حالت درمان کرد.
یکی دیگر از روش‌هایی که در درمان شناختی مورد توجه قرار دارد رفتاردرمانی عقلانی هیجانی است. با استفاده از این مدل باورهای غیر منطقی بیمار به چالش کشیده می‌شوند و مشاور تلاش می‌کند باورها را فعالان تغییر دهد و الگوهای فکری درستی را ایجاد کند.
با اینکه روش‌های متفاوتی در درمان رفتاری شناختی مورد توجه قرار دارند، اما باید بدانید این رویکردها بر هدف درمان شناختی تاثیری ندارند. در تمامی این رویکردها هدف نهایی شناسایی و تغییر الگوهای فکری است که باعث شده است مشکلات روانشناختی برای افراد به وجود بیاید.
CBT بر پایه شناسایی الگوهای رفتاری مختلف شکل گرفته است و تلاش می‌گردد به افکار غلبه شود. در برخی از این تکنیک‌ها بر رل پلی و یا نوشتار روزمره تاکید می‌شود و تکنیک‌های دیگر به ریلکسیشن و منحرف کردن ذهن با افکار تمرکز دارند.
یکی از روش‌هایی که در درمان شناختی به کار گرفته می‌شود تمرین برای یادگیری مهارت جدید است. از این روش می‌توان در موقعیت‌های واقعی زندگی استفاده کرد. ممکن است فرد مبتلا به سو مصرف مواد باشد و طی درمان مهارت‌های مقابله‌ای را یاد گرفته است که چگونه شرایط و موقعیت‌های خود را برای جلوگیری از بازگشت به سمت مواد مخدر کنترل کند. تمرین مکرر این مهارت باعث تقویت آن می‌شود و به ترک مواد کمک می‌کند.
یکی دیگر از مواردی که در روان درمانی شناختی مورد توجه قرار دارند شناسای افکار، احساسات و موقعیت‌هایی است که باعث رخداد رفتارهای ناسازگارانه می‌شوند. اگر مراجع تمایل نداشته باشد که به درون خود نگاهی بیاندازد، فرآیند بسیار دشوار می‌شود. اما در صورتی که بیمار این پروسه را پشت سر بگذارد می‌تواند به یک بینش در مورد خود دست پیدا کند و در نتیجه درمان حاصل می‌شود.
از جمله تکنیک‌هایی که در روان درمانی شناختی مورد استفاده قرار می‌گیرد تعیین هدف است. در این روش با تعیین هدف به بیمار کمک می‌شود سلامت جسمی و روانی خود را بدست بیاورد و کیفیت زندگی‌اش را بهبود بخشد. در طول جلسات درمان، اهداف بلند مدت و کوتاه مدت مشخص می‌شوند و همین امر می‌تواند نگاه واقع‌بینانه‌ای به بیمار بدهد. اهدافی که در طی جلسات مشخص می‌شوند باید دارای ویژگی‌های زیر باشند:
یکی از روش‌هایی که در روان درمانی شناختی مورد استفاده قرار می‌گیرد نظارت بر خویشتن است. در این روش، مراجع می‌آموزد رفتارها، علائم و تجربیات خود را در طی زمان مورد بررسی قرار دهد و با درمانگر خود در میان قرار بگذارد. این روش، از خود مراجع برای نظارت برای کارهای خودش استفاده می‌کند و باید بر اساس پلن مشخصی صورت گیرد. ممکن است فردی که برای درمان به مشاور مراجعه می‌کند اختلال خوردن داشته باشد. این مراجع باید در طول مدت زمان عادت‌های غذای خودش را همراه با افکار و احساساتی که در آن لحظه تجربه می‌کند، یادداشت نماید.
مهارت حل مساله از جمله تکنیک‌های مهم در روان درمانی شناختی است و فرد راه‌های سازگارانه رفع مشکلات زندگی را می‌آموزد. کسانی که این مهارت را به طور کامل می‌آموزند از استرس خود کاهش می‌دهند و کمتر به انواع بیماری‌های روانشناختی و یا جسمی با منشا روانی مبتلا نمی‌شوند. این مهارت 5 مرحله دارد:
درمان شناختی یک روش درمانی کوتاه‌مدت برای ایجاد بستری مناسب برای افرادی است که به دنبال تغییر در افکار و باورهای خود هستند. از این روش می‌توان برای درمان مشکلاتی نظیر اعتیاد، مدیریت خشم، اضطراب، اختلال دوقطبی، افسردگی، اختلالات خوردن، حملات پانیک، اختلالات شخصیت و فوبیاها استفاده کرد. همچنین، افرادی که به دردهای مزمن یا بیماری های صعب العلاج مبتلا هستند و موارد نظیر طلاق یا جدایی و سوگواری و از دست دادن برای آنها رخ داده است می‌توانند از روان درمانی شناختی بهره‌مند شوند. این روش درمانی برای مشکلات دیگری نظیر بیخوابی، عزت نفس پایین، مشکلات در روابط و مدیریت استرس مناسب است.
روان درمانی شناختی مزایای زیادی دارد که به شرح زیر هستند:
این روش درمانی برای رفع بسیاری از اختلالات رفتاری مناسب است و در مقایسه با روش‌های دیگر درمانی مانند روانکاوی هزینه کمتری دارد. اگر فرد نیازمند دارو نباشد، از این روش می‌تواند بهره‌مند گردد و به نتایج قابل قبولی برسد.
سخن پایانی
تا به اینجا تلاش کردیم اطلاعات کاملی را در مورد روان درمانی شناختی در اختیار شما قرار دهیم. همانطور که متوجه شده‌اید این روش درمانی بر اصلاح الگوهای رفتاری و فکری تمرکز دارد. اگر می‌خواهید فعالیت خود را به عنوان یک مشاور و یا روانشناس آغاز کنید، می‌توانید در دوره سه ماهه آموزش روانشناسی فرینش شرکت کنید و مهارت‌های خود را تقویت نمایید.
مرکز آموزش و کوچینگ روانشناسی فرینش اولین پلتفرم برای رشد روانشناسان بعد از تحصیلات آکادمیک می‌باشد که در واقع این افراد می‌توانند به‌صورت پایه‌ای در دوره‌های آموزشی ما شرکت کرده و با آموزش‌های دوره‌ای کاملی که وجود دارد به صورت حرفه‌ای مشاوره روانشناسی را یادبگیرند تا بتوانند در این بازار کار به سراغ شغل مورد نظر خود یعنی مشاوره روانشناسی بروند.