اختلال پرخوری عصبی، اختلالی آسیب رسان به جسم و روان

اختلال پرخوری عصبی نوعی اختلال است که به موجب آن فرد در مواقعی که اضطراب دارد و یا موضوعی او را ناراحت کرده است شروع به مصرف بیش از اندازه غذا می‌کند. سپس، با استفاده از روش‌های ناردست پاکسازی مانند مصرف ملین تصمیم می‌گیرد کالری‌های مصرفی را از بدنش حذف کند. این الگوی نادرست بسیار آسیب‌رسان است و می‌تواند مشکلات و چالش‌های بسیار زیادی را برای افراد به وجود بیاورد. موارد متعددی باعث بروز این حالت در میان افراد می‌شوند که از مهمترین آنها می‌توان به اضطراب اشاره کرد.

اختلال پرخوری عصبی چیست؟

اختلال پرخوری عصبی یک اختلال بالقوه و تهدیدکننده برای زندگی افراد است. نام دیگر این اختلال بولیمیا است که می‌تواند بر عادات غذایی افراد اثر بگذارد. کسانی که به بولیمیا مبتلا هستند مقدار زیادی غذا به صورت مخفیانه و یا آشکارا مصرف می‌کنند و کنترلی بر غذای خود ندارند. پس از آن، با استفاده از روش‌های ناسالم دست به پاکسازی می‌زنند.

به طور مثال، این افراد تلاش می‌کنند استفراغ کنند و یا از ملین‌ها و مکمل‌های کاهش وزن استفاده می‌کنند. تنقیه یکی دیگر از مواردی است که پس از پرخوری استفاده می‌شود. البته باید بدانید افراد زیادی به روزه گرفتن و یا رژیم‌های غذایی سخت روی می‌آورند.

علائم اختلال پرخوری عصبی

علائم و نشانه‌های این اختلال به شرح زیر هستند:

• فرد با ظاهر خود درگیر است و از آن رضایت ندارد
• فرد از افزایش وزن ترس دارد
• فرد بیش از میزان مورد نیاز بدنش غذا مصرف می‌کند
• فرد احساس می‌کند در طول غذا خوردن نمی‌تواند کنترلی بر توقف غذا خوردن داشته باشد
• فرد پس از غذا خوردن برای جلوگیری از اضاه وزن استفراغ می‌کند و یا ممکن است به استفاده از ملین‌ها، دیوروتیک‌ها یا تنقیه پس از غذا روی بیاورد
• فرد پس از غذا خوردن تصمیم به روزه گرفتن می‌کند
• فرد بیش از اندازه از مکمل‌های کاهش وزن استفاده می‌کند

در اینجا باید به موضوع مهمی اشاره کنیم. بهتر است بدانید کسانی که به این اختلال مبتلا هستند تمامی این عوامل را تجربه نمی‌کنند. از طرف دیگر، گاهی ممکن است شما به دلایل دیگری ( به طور مثال عمل جراحی سنگین) غذای زیادی مصرف کنید و پس از آن به دلیل اضافه وزن دچار عذاب وجدان شوید. بهتر است بدانید تشخیص این اختلال تنها توسط یک مشاور و یا روانشناس خبره صورت می‌گیرد. بنابراین، هرگز به صورت سطحی و بدون بررسی الگوهای رفتاری بیمار نمی‌توان در مورد ابتلا به اختلال پرخوری عصبی تصمیم‌گیری کرد.

کدام عوامل خطر ابتلا به بولیمیا را افزایش می‌دهند؟

موارد متعددی خطر ابتلا به این اختلال را افزایش می‌دهند که به شرح زیر هستند:

• ژنتیک: افرادی که یکی از بستگان درجه یک آنها مبتلا به اختلال پرخوری عصبی است، بیشتر از افراد دیگر در معرض ابتلا به این بیماری قرار می‌گیرد.
• مشکلات روانی و عاطفی: مطالعات نشان داده‌اند افرادی که مبتلا به افسردگی، اختلالات اضطرابی و یا اختللالات سو مصرف مواد هستند ممکن است به این مشکل دچار شوند. افراد مبتلا به این اختلال معمولا حس منفی به خود دارند.
• رژیم گرفتن‌های مکرر و سخت: افرادی که دائما رژیم‌های غذایی سخت و مکرر می‌گیرند، بیشتر در معرض ابتلا به این اختلال هستند.

از میان تمامی این موارد که به عنوان فاکتور خطر برای ابتلا به اختلال پرخوری عصبی اشاره کردیم اضطراب مهمترین فاکتوری است که افراد را به سمت این اختلال می‌کشاند. در واقع، بسیاری از کارشناسان بر این عقیده هستند بار هیجانی اضطراب به حدی زیاد است که افراد برای از بین بردن آن واکنش‌های متفاوتی از خود نشان می‌دهند. شاید بتوان گفت اضطراب از جمله مشکلات روانی است که می‌تواند زمینه‌ساز بروز مشکلات زیادی شود.

ابتلا به این اختلال چه مشکلاتی را برای افراد به وجود می‌آورد؟

بهتر است بدانید اختلال پرخوری عصبی یک اختلال تهدید کننده برای سلامتی به شمار می‌رود و می‌تواند به سلامتی روانی و جسمانی آسیب‌های جدی وارد کند. این موارد به شرح زیر هستند:

• عزت نفس پایین و بروز مشکلات در روابط و عملکرد اجتماعی
• کم آبی بدن که می‌تواند منجر به بروز مشکلات عمده پزشکی مانند نارسایی کلیه شود
• مشکلات قلبی مانند ضربان قلب نامنظم یا نارسایی قلبی
• پوسیدگی شدید دندان و بیماری لثه
• بهم ریختن تعادل قاعدگی در زنان
• بروز مشکلات گوارشی
• ابتلا به اضطراب، افسردگی، اختلالات شخصیت یا اختلال دوقطبی
• سوء استفاده از الکل یا مواد مخدر
• آسیب به خود و بروز افکار خودکشی

درمان اختلال پرخوری عصبی

برای این اختلال روش‌های درمانی متعددی پیشنهاد می‌شوند و روانشناس باید با توجه به نیاز فرد بهترین روش درمانی را انتخاب کند. در ادامه به معرفی این راهکارها می‌پردازیم.

• درمان شناختی رفتاری: یکی از مواردی که برای درمان اختلال پرخوری عصبی پیشنهاد می‌شود درمان شناختی رفتاری است. در این روش درمان به بیمار آموزش داده می‌شود الگوهای غذایی خود را عادی کند و باورها و رفتارهای ناسالم منفی را شناسایی نماید.
• روان درمانی بین فردی: در این روش درمانی درمانگر مشکلات افراد را حل می‌کند و تلاش دارد مهارت‌های ارتباطی را حل نماید.

به این نکته توجه داشته باشید روش درمانی بر اساس نیاز بیمار مشخص می‌گردد. ممکن است بیمار به یکی از درمان‌ها نیاز داشته باشد و یا ممکن است هم‌زمان با این روش‌ها باید به سمت دارو درمانی نیز روی بیاورد.

دارو درمانی

یکی از مواردی که می‌تواند به درمان اختلال پرخوری عصبی کمک کند استفاده از داروهای ضد افسردگی است. داروی افسردگی که توسط سازمان غذا و دارو برای درمان بولیمیا تایید شده‌ است عبارت است از فلوکستین (پروزاک) که نوعی مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) به شمار می‌رود.

مراجعه به مشاور تغذیه

گاهی نیاز است بیمار در کنار تمامی روش‌هایی که به کار می‌برد به یک مشاور غذایی نیز مراجعه کند. کارشناس تغذیه به او کمک می‌کند به الگوهای درست غذایی دست پیدا کند و با مصرف غذاهای مناسب گرسنگی را مهار کند.

سخن پایانی

تا به اینجا تلاش کردیم اطلاعات کاملی را در مورد اختلال پرخوری عصبی در اختیار شما قرار دهیم. همانطور که متوجه شده‌اید این اختلال می‌تواند بسیار آسیب رسان باشد و سلامت روحی و جسمی بیمار را به خطر بیاندازد. اگر می‌خواهید کار خود را به عنوان مشاور و یا روانشناس آغاز کنید، می‎توانید به شرکت در دوره جامع آموزش مشاور روانشناسی دانش خود را تقویت نمایید و به موفقیت برسید.