توسط: اختلال شخصیت مرزی به بیمارانی گفته می‌شود که ثبات عاطفی، خلقی، رفتاری ندارند و روابط ابژه‌ای و خودانگاره‌های آنها ناپایدار است. این افراد معمولا رفتارهای بی‌ثباتی را از خود نشان می‌دهد و همین امر آنها را به افراد بی‌ثبات در روابط فردی و اجتماعی تبدیل می‌کند. اگر به سابقه روابط افراد مبتلا به شخصیت مرزی توجه داشته باشید متوجه می‌شوید روابط‌شان آشوب‌های زیادی دارد و معمولا دوستان و اطرافیان خود را آرمانی می‌کنند و در پایان با شکست روبه‌رو می‌شوند.
علائم اختلال شخصیت مرزی
اختلال شخصیت مرزی معمولا خود را با علائم مختلفی نشان می‌دهد. خشم شدید و بی‌ثباتی عاطفی مهمترین ویژگی است که در این افراد دیده می‌شود. بی‌ثباتی عاطفی می‌تواند رفتارهایی با تکانش‌گری بالا را ایجاد کند به طور مثال آنها بی‌باکانه رانندگی می‌کنند. خودکشی شکل دیگری از علائم ابتلا به این بیماری است که معمولا حالت فریبکارانه دارد.
البته باید بدانید همیشه رفتار خودکشی آنها فریبکارانه نیست و اطرافیان آنها باید بسیار مراقب باشند. خودزنی که معمولا با هدف رهایی از اضطراب و ملامت انجام می‌شود علامت دیگری از اختلال شخصیت مرزی است. حساسیت زیاد به شرایط محیطی، ترس از رهاشدگی و طردشدگی و بروز خشم‌های بسیار زیاد حتی در مواجهه با یک جدایی کوتاه‌مدت واقع‌گرایانه و یا تغییرات غیرقابل اجتناب در نقشه‌ها از علائم این اختلال است.
چرا این افراد از طرد شدن واهمه دارند؟
افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی معمولا از طرد شدن واهمه دارند زیرا رها شدن و یا طرد شدن این پیام را به آنها می‌رساند که بد هستند. آنها نمی‌توانند تنهایی را تحمل کنند و نیاز دارند دائما با دیگران در ارتباط باشند. کوشش‌هایی که برای جلوگیری از طرد شدن و رها شدگی دارند باعث بروز رفتارهای تکانشی و آسیب زدن به خود می‌شود.
تشخیص اختلال شخصیت مرزی
اختلال‌های خلقی که به صورت همزمان رخ می‌دهند از جمله مواردی هستند که نشان می‌دهند افراد به این اختلال دچار هستند. البته باید بدانید یک مقطع از این اختلال شبیه به اختلال خلقی است و متخصص بالینی باید الگوی رفتار بیمار را مد نظر قرار دهد تا در پایان بتواند تشخیص این اختلال را مطرح کند. اگر متخصص بالینی تنها بر مبنای تصویر مقطعی و بدون اطلاعات مستند این شخصیت مرزی را تشخیص دهد ممکن است به بیراهه برود.
ویژگی‌های افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی
افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی ویژگی‌های زیر را از خود نشان می‌دهند:
- روابط متزلزل: افرادی که به این اختلال مبتلا هستند روابط ناپایداری با خانواده، فامیل و دوستان خود دارند. این افراد به دیگران سریعا علاقه پیدا می‌کنند و یا ناگهان از آن فرد دلزده و متنفر می‌شوند. جدایی و تغییرات در برنامه می‌تواند باعث بروز واکنش‌های شدید در این بیماران شود، زیرا احساس طرد شدگی را در آنها به وجود می‌آورد. از دست دادن برای آنها به معنای پوچی و انزوا است.
- رفتارهای پرخطر: پول خرج کردن بی‌رویه یکی دیگر از رفتارهایی است که افراد مبتلا به این اختلال از خود نشان می‌دهند. روابط جنسی پرخطر، پرخوری بیش از اندازه و رانندگی خطرزا رفتارهای دیگری است که از آنها دیده می‌شود. با توجه به این مسئله که این افراد تصور ضعیفی از خود دارند، این رفتارها را نشان می‌دهند.
- زیاده روی در مصرف مواد مخدر و الکل: یکی دیگر از نشانه‌های کسانی که به اختلال شخصیت مرزی مبتلا هستند روی آوردن به الکل و مواد مخدر برای آرام کردن خود و یا فرار از مشکلات است.
- خشم بی‌جا و بیش از حد: یکی از مهمترین مواردی که این افراد را خشمگین می‌کند شرایط خارج از کنترل است. عدم اعتنا از سوی والدین و یا همکاران باعث می‌شود فرد احساس طردشدگی و انزوا کند و در نتیجه خشمگین می‌شود.
- آسیب رساندن به خود: این افراد عزت نفس پایینی دارند و تصویر درستی از خود ندارند. به همین دلیل، شروع به خودزنی می‌کنند. تمایل به خودکشی در این افراد زیاد دیده می‌شود.
- احساس پوچی: از جمله مواردی که باعث می‌شود این افراد واکنش‌های مختلفی را از خود نشان دهند احساس پوچی است. اگر افراد مبتلا به این اختلال به کسی یا چیزی تمایل و علاقه داشته باشند و آن شخص برود و یا آن چیز دیگر در دسترس نباشد حس پوچی به آنها دست می‌دهد. احساس بی‌ارزشی، بی‌عشقی و پوچی در این افراد به وفود دیده می‌شود. رفتاردرمانی دیالیتیک می‌تواند برای کنترل این علائم مفید باشد و درمانی نوین در علم روانشناسی است.
- ترس از تنهایی: ترس از تنها ماندن عامل مهمی است که باعث خشم و ترس شدید در این افراد می‌شود. حتی تجسم تنهایی نیز برای این افراد ناراحت‌کننده است و باعث بروز مشکلات جدی در روابط عاطفی و خانوادگی آنها می‌شود.
دلایل ابتلا به این اختلال چیست؟
علل ابتلا به اختلال شخصیت مرزی می‌تواند ژنتیکی باشد. معمولا کسانی که فردی در خانواده‌شان به این اختلال مبتلا است، ممکن است در معرض ابتلا به این اختلال قرار گیرد. یکی دیگر از مواردی که می‌تواند منجر به بروز این اختلال شود تجارب عدم زندگی شاد در دوران کودکی است. نقش تجارب در سه سال اول عمر بسیار مهم است و اگر در این سه سال تجارب بدی برای کودک رخ دهند این اختلال رخ می‌دهد. از علل دیگر ابتلا به اختلال شخصیت مرزی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بی ثباتی مادر به دلائل مختلف
- طرد کودک و عدم وجود دلبستگی امن در دوران کودکی
- درگیری بین والدین
- تنبیه کودک و بی توجهی به احساسات او
- طلاق والدین
- والدین گرفتار و ناسازگارو…از علل اصلی این اختلال شخصیت است.
درمان اختلال شخصیت مرزی
برای درمان این اختلال چندین روش وجود دارند که گاهی ممکن است بیمار از تمامی روش‌ها برای درمان استفاده کند.
دارو درمانی
یکی از مهمترین درمان‌هایی که این افراد باید مد نظر داشته باشند استفاده از داروهای ثابت‌کننده خلق است. داروهای ضد جنون و ضد افسردگی می‌تواند این علائم را تا حد زیادی کنترل نماید.
رفتار درمانی دیالیتیک
یکی دیگر از روش‌های درمانی که معمولا در کنار دارو درمانی مفید است رفتار درمانی دیالیتیکی است. این روش نوین می‌تواند به آنها کمک کند بر علائم بیماری خود کنترل داشته باشند.
گروه درمانی
برخی از روانشناسان بر این عقیده هستند گروه درمانی می‌تواند به این افراد کمک کند از مشکلات خود بربیایند. زیرا آنها می‌آموزند رفتارهای بد و ناپسند را جایگزین رفتارهای خوب کنند.
سخن پایانی
تا به اینجا تلاش کردیم اطلاعات کاملی را در مورد اختلال شخصیت مرزی در اختیار شما قرار دهیم. افراد مبتلا به این اختلال از عدم ثبات در روابط فردی و اجتماعی خود رنج می‌برند و در موارد حاد اقدام به خودکشی می‌کنند. اگر می‌خواهید به عنوان یک روانشناس کار خود را آغاز کنید باید شناخت کاملی به بیماری‌های روانی داشته باشید. با شرکت در دوره های آموزشی فرینش می‌توانید دانش خود را به عنوان یک روانشناس و مشاور ارتقا دهید.
