اختلال بی اشتهایی عصبی و یا انورکسیا نوعی اختلال تغذیه است که فرد به دلیل ترس غیرمنطقی از اضافه وزن غذا نمیخورد و همین امر باعث کاهش غیر طبیعی وزن میگردد. این افراد به اندامشان اهمیت زیادی میدهند و برای جلوگیری از اضافه وزن کارهای خطرناکی میکنند. به طور مثال، افرادی که به این اختلال دچار هستند به شدت مقدار غذای خود را کاهش میدهند و یا بعد از غذا خورد استفراغ میکنند. برخی از آنها نیز با استفاده از داروهای ملین، قرصهای لاغری و ادرار آور سعی در کنترل کالری دارند.
اختلال روانی بی اشتهایی عصبی چیست؟
افراد مبتلا به این اختلال میل زیادی به انجام ورزشهای شدید دارند تا بتوانند وزن خود را پایین بیاورند. بهتر است بدانید ترس از افزایش وزن در این افراد به حدی شدید است که گاهی ممکن است باعث مرگز آنها شود. این افراد با پیروی از سبک زندگی ناسالم حان خود را به خطر میاندازند.
در ذهن این افراد لاغری نوعی ارزش است و زمانی که آن را از دست میدهند دیگر هیچگونه ارزشی ندارند. درمان اختلال بی اشتهایی عصبی باید هر چه سریعتر انجام شود، در غیر اینصورت آسیبهای جدی به افراد وارد میگردد.
علائم اختلال بی اشتهایی عصبی
گرسنگی شدید و سوتغذیه یکی از علائم اختلال بی اشتهایی عصبی است. به طور کلی، زمانی که افراد کمتر از میزانی که بدنشان نیاز دارد غذا مصرف میکنند برخی از مشکلات احساسی و رفتاری در آنها بروز پیدا میکند. افراد مبتلا به این اختلال ترس شدیدی از افزایش وزن دارند و در نتیجه نمیتوانند کوچکترین نشانهای از اضافه وزن برای آنها مضر است. یکی از نشانههای بارز افرادی که به اختلال بی اشتهایی عصبی مبتلا هستند، پنهان کردن عادات غذایی است. علائم فیزیکی این اختلال به شرح زیر هستند:
- این افراد وزن بسیار پایینی دارند و لاغر هستند
- آثار کمخونی در این افراد بسیار مشخص است
- این افراد معمولا دارای سرگیجه زیاد هستند و غش میکنند
- انگشتهای آنها معمولا آبی رنگ است.
- این افراد دارای موهای شکننده هستند و ریزش مو شدیدی را تجربه میکنند.
- این افراد به دلیل کم آبی بدن دچار یبوست میشوند.
- دردهای شکمی معمولا در این افرا ددیده میشود.
- دست و پای این افراد به دلیل کم آبی ورم میکند.
- دندانهای این افراد معمولا خراب است.
علائم روانی اختلال بی اشتهایی عصبی به شرح زیر هستند:
- این افراد تمایل دارند برای دیگران غذا بپزند.
- این افراد برای غذا خوردن بهانه میآورند.
- این افراد گرسنگی را انکار میکنند.
- این افراد هرگز سراغ غذاهای چرب نمیروند و با دیدن این غذاها احساس غذاب وجدان دارند.
- این افراد عادات خاصی دارند، به طور مثال پس از جویدن غذا آن را بیرون میریزند.
- این افراد در مکانهای عمومی غذا نمیخورند.
- این افراد در مورد اینکه چقدر غذا خوردهاند معمولا به دیگران دروغ میگویند.
- این افراد به شکل بیمار گونهای خود را در آینه چک میکنند تا مشکلی نداشته باشند.
- این افراد معمولا خود را در چند لایه لباس پنهان میکنند.
- این افراد بیاحساس به نظر میرسند.
- این افراد شدید تحریکپذیر هستند.
- این افراد از جامعه دوری میکنند.
- این افراد معمولا به اختلالات خواب دچار میشوند.
- این افراد علاقهای به رابطه جنسی ندارند.
مشکلات جسمانی افراد مبتلا به این اختلال چیست؟
افرادی که به اختلال بی اشتهایی عصبی مبتلا هستند، به دلیل عدم مصرف مواد غذایی کامل دچار مشکلات جسمانی زیادی میشوند. کم خونی رایجترین مشکلی است که در اثر ابتلا به این اختلال به وجود میآید.
معمولا افرادی که به اختلال روانی بی اشتهایی عصبی مبتلا هستند به مشکلات قلبی مانند پرولاپس دریچه میترال، ریتم قلبی غیر طبیعی یا نارسایی قلبی مبتلا میشوند. مشکلات جسمانی دیگر افراد مبتلا به این اختلال به شرح زیر هستند:
- این افراد در معرض پوکی استخوان و خطر شکستگی استخوان هستند.
- در آقایان هورمون تستوسترون به میزان زیادی کاهش پیدا میکند.
- این افراد به مشکلات گوارشی مانند یبوست و نفخ دچار میشوند.
- مشکلات کلیوی به دلیل عدم تعادل پتاسیم، سدیم و کلراید در این افراد دیده میشود.
گاهی شدت این آسیبها بسیار شدید و حتی غیر قابل جبران است. به همین دلیل، توصیه میشود به محض شروع علائم آنورکسیا سریعا برای درمان اقدام شود. ابتلا به این اختلال میتواند منجر به علائم روحی و روانی نیز شود که به شرح زیر هستند:
- افسردگی
- اضطراب
- ابتلا به اختلالات خلق و خو
- مصرف الکل یا مواد مخدر
- آسیب زدن به خود
- فکر به خودکشی
اختلال بی اشتهایی عصبی در کودکان
اختلال بی اشتهایی عصبی در کودکان به دلایل مختلفی دیده میشود. به طور مثال، زمانی که کودکان از والدین خود دور میشوند و یا استرس طرد شدن دارند معمولا به این اختلال مبتلا میشوند. همچنین، سن بلوغ یکی از مواردی است که باعث میشود نوجوانان به سمت این اختلال کشیده شوند. زیرا در این سن نوجوانان علاقه زیادی به زیبایی دارند و ترجیح میدهند خود را شبیه به مدلهای اروپایی و آمریکایی کنند. ابتلا به اختلالهایی نظیر وسواس فکری و عملی در کودکان میتواند زمینهساز بروز این مشکل باشد.
درمان اختلال بی اشتهای عصبی
با توجه به این موضوع که این اختلال به شدت آسیبرسان است درمان آن باید مد نظر قرار گیرد. در کیسهایی که شدیدا به این اختلال دچار هستند، بیمار باید در بیمارستان بستری شود تا روشهای مختلف درمانی برای جبران کاهش ویتامینها و مواد معدنی در آنها اجرا شود. پس از آن، این بیماران باید از لحاظ روانی مورد تحلیل قرار گیرند. جلسات مشاوره میتواند به یافتن ریشه موضوع کمک کند. به طور مثال، بیماری که به دلیل اختلال وسواس فکری و عملی به این مشکل دچار شده است، باید ابتدا مشکل وسواس فکری و عملی خود را درمان کند و پس از آن این اختلال به خودی خود رفع میگردد. استفاده از دارو یکی از مواردی است که ممکن است زیر نظر روانپزشک صورت گیرد و بسیار سودمند است.
سوالات پرتکرار در مورد اختلال بی اشتهایی عصبی
در این قسمت تلاش میکنیم به سوالات پرتکرار در مورد اختلال روانی بی اشتهایی عصبی پاسخ دهیم.
آیا ورزش برای این بیماران مناسب است؟
این بیماران ابتدا باید از نظر روانی بهبود پیدا کنند. ورزشهای سنگین . طاقت فرسا میتواند به آنها آسیب وارد کند. اما پس از آنکه در روند بهبودی قرار گرفتند، ورزش میتواند برای حفظ روحیه آنها موثر باشد.
آیا افسردگی باعث این اختلال میشود؟
بله! افسردگی یکی از بیماریهایی است که میتواند زمینهساز ابتلا به این اختلال باشد.
سخن پایانی
تا به اینجا تلاش کردیم اطلاعات کاملی را در مورد اختلال بی اشتهایی عصبی در اختیار شما قرار دهیم. همانطور که متوجه شدهاید این اختلال عدم تمایل به غذا خوردن و ترس شدید و غیر منطقی از اضافه وزن است. این اختلال میتواند بسیار آسیب رسان باشد. تمامی مشاوران و روانشناسان باید با انواع اختلالات آشنایی داشته باشند تا بتوانند کار خود را آغاز کنند. بدین منظور شما میتوانید با شرکت در دروه های آموزشی فرینش دانش خود را ارتقا دهید.