بررسی نقش عوامل فرهنگی بر اختلالات روانی

سلامت روان موضوع پیچیده ای است که می تواند تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار گیرد. در حالی که علم در زمینه نقش ژن‌ها و زیست‌شناسی در سلامت روان پیشرفت‌های زیادی داشته است، اما هرگز نمی‌تواند نقش فرهنگ را  در شکل دادن به نحوه تفکر و احساس مردم نادیده گرفت. با توجه به این مسئله درک نقش فرهنگ در سلامت روان مسئله‌ای است که تمامی روانشناسان باید به آن توجه داشته باشند. در ادامه این گزارش به بررسی نقش عوامل فرهنگی بر اختلالات روانی می‌پردازیم.

 فرهنگ چیست؟

قبل از آنکه بخواهیم به نقش فرهنگ بر اختلالات روانی بپردازیم، بهتر است تعریفی از فرهنگ ارائه دهیم. فرهنگ مجموعه ای از باورها، ارزش‌ها، اعمال و هنجارهایی است که مشخصه یک گروه یا جامعه است. به بیان دقیق‌تر، فرهنگ می‌تواند ادراکات، رفتارها و شیوه های تعامل ما با دیگران را شکل دهد. فرهنگ بر نحوه دید ما از خود و دنیای اطرافمان تأثیر می‌گذارد و منبع قدرت و یا استرس به شمار می‌رود.

 وقتی صحبت از سلامت روان می‌شود، فرهنگ نقش مهمی را ایفا می‌کند. سلامت روان بر اساس باورها، ارزش‌ها و هنجارهای فرهنگی انسان‌ها شکل می‌گیرد. شاید برای شما جالب باشد که بدانید نقش فرهنگ بر اختلالات روانی به حدی زیاد است که کراشناسان به این موضوع اشاره می‌کنند فرهنگ می‌تواند بر نحوه درک و مقابله با بیماری روانی تأثیر بگذارد.

ارتباط چیست؟

همانطور که در بالا و در بررسی نقش عوامل فرهنگی بر اختلالات روانی اشاره کردیم، فرهنگ می تواند منبع قدرت یا منبع استرس باشد و احساس تعلق و یا حمایت ایجاد کند. همچنین، فرهنگ می‌تواند منبع درگیری و سوء تفاهم به شمار بیاید. همین امر باعث شده است که گاهی فرهنگ تاثیر منفی بر اختلالات روانی بگذارد.  جهان بینی ما اساساً دریچه‌ای است که از طریق آن به جهان می‌نگریم و با دیگران ارتباط برقرار می‌کنیم.

این جهان بینی بر اساس باورها و ارزش‌های فرهنگی ما شکل می‌گیرد و می‌تواند به طور عمده بر سلامت روان ما تأثیر بگذارد. اگر دیدگاهی منفی یا تحریف شده نسبت به جهان داشته باشیم، این امر منجر به احساس اضطراب، افسردگی و انزوا شود. از سوی دیگر، داشتن یک جهان بینی مثبت یا واقع بینانه می‌تواند به ما کمک کند تا با چالش‌های زندگی کنار بیاییم و از زیبایی‌های دنیای اطراف خود لذت ببریم.

پیشینه فرهنگی و نحوه مقابله با استرس

اگر بخواهیم موضوع نقش عوامل فرهنگی بر اختلالات روانی را توضیح دهیم باید به پیشنه فرهنگی و نحوه مقابله با استرس اشاره کنیم. در برخی از فرهنگ‌ها، ابراز احساسات به صورت آشکار قابل قبول‌تر است، در حالی که در برخی دیگر، محدودیت عاطفی نوعی هنجار به شمار می‌رود. به طور مثال، ممکن است شما در اطراف خود این عبارت را شنیده باشید که مردها گریه نمی‌کنند!! این مسئله نوعی هنجار فرهنگی است و از طرف می‌تواند زمینه‌ساز بروز مشکلات زیادی شود.

در جوامعی که محدودیت عاطفی نوعی هنجار به شمار می‌رود، نحوه کنار آمدن افراد با موقعیت‌های استرس‌زا و چگونگی غلبه بر از شکست‌ها دستخوش کلیشه‌های زیادی می‌شود. برخی از فرهنگ‌ها ممکن است بر فردگرایی تأکید داشته باشند، در حالی که برخی دیگر بر اهمیت اجتماع و وابستگی متقابل تأکید می‌نمایند. این مسئله نقش عوامل فرهنگی بر اختلالات روانی را به صورت واضح و آشکار نشان می‌دهد.

عوامل فرهنگی و میزان بروز اختلالات روانی

مسئله دیگری که در مورد نقش عوامل فرهنگی بر اختلالات روانی باید مد نظر داشته باشیم مطالعاتی است که در این زمینه انجام شده است. مطالعات نشان داده‌اند افسردگی در فرهنگ‌هایی که به فردگرایی و دستاوردها اهمیت می‌دهند، بیشتر از فرهنگ‌های جمع‌گرا دیده می‌شود، از طرف دیگر، اختلالات اضطرابی در همه فرهنگ‌ها دیده می‌شود و در فرهنگ‌های مختلف به طور متفاوتی بیان می‌شود. در فرهنگ های غربی، اضطراب اغلب به صورت ترس تجربه می‌شود. در مقابل، در فرهنگ‌های شرقی، اضطراب بیشتر به صورت علائم فیزیکی مانند تپش قلب یا سرگیجه تجربه می‌شود.

فرهنگ و نحوه تشخیص و درمان مشکلات روانی

شاید بتوان گفت یکی دیگر از مواردی که در نقش عوامل فرهنگی بر اختلالات روانی بسیار مشهود است شیوه برخورد با مشکلات روانی است.

در برخی از فرهنگ‌ها افرادی را که دارای مشکلات روانی هستند به عنوان «دیوانه» در نظر می‌گیرند. اما در کشورهای غربی، اختلالات روانی اغلب به عنوان شرایط پزشکی دیده در نظر گرفته می‌شوند که باید با دارو یا سایر مداخلات پزشکی درمان شوند. شاید برای شما جالب باشد که بدانید در بسیاری از فرهنگ‌های سنتی، مشکلات سلامت روان به عنوان مسائل معنوی تلقی می‌شود که باید از طریق مناسک مذهبی یا شمنی آنها را درمان کرد.

فرهنگ و تمایل افراد برای کمک گرفتن در زمینه مشکلات سلامت روان

از جلمه مواردی که در زمان بررسی نقش عوامل فرهنگی بر اختلالات روانی باید مد نظر قرار دهیم میزان تمایل افراد برای کمک گرفتن از دیگران در زمان بحران سلامت روان است. در برخی فرهنگ‌ها، مشکلات سلامت روان به عنوان نشانه‌ای از ضعف تلقی می‌شود و افراد ممکن است به دلیل ترس از انگ یا تبعیض تمایلی به کمک گرفتن نداشته باشند. در فرهنگ‌های دیگر، مشکلات سلامت روان ممکن است به عنوان بخشی عادی از زندگی تلقی شود و افراد ممکن است بیشتر به دنبال کمک از خانواده، دوستان یا اعضای جامعه باشند.

عوامل فرهنگی مؤثر بر سلامت روان

اگر بخواهیم به نقش عوامل فرهنگی بر اختلالات روانی بپردازیم، باید عوامل فرهنگی موثر بر سلامت روان را مورد توجه قرار دهیم که در ادامه به آنها می‌پردازیم.

سابقه خانواده

مطالعات نشان داده‌اند افرادی که در خانواده‌هایشان شخصی را دارند که به مشکلات سلامت روان مبتلاست، بیشتر از افراد دیگر در معرض اختلالات روانی قرار دارند.  این امر تا حدودی به دلیل عوامل ژنتیکی است، اما  این مسئله نشان می‌دهد که خانواده‌ها زمینه مهمی را برای رشد اولیه افراد فراهم می‌کنند. اعضای خانواده اولین افرادی هستند که تعامل با آنها آغاز می‌شود و این امر نقش مهمی در شکل دادن به مهارت‌های اجتماعی و عاطفی دارد. اگر اعضای خانواده با مسائل بهداشت روان دست و پنجه نرم کنند، کسانی که در آن خانواده هستند یاد نمی‌گیرند که چگونه احساسات خود را مدیریت کنید و یا با استرس کنار بیایند.

دین

مذهب از جمله مواردی است که می‌تواند بر فرهنگ مردم اثر بگذارد و همین امر اهمیت آن را در نقش عوامل فرهنگی بر اختلالات روانی جامعه نشان می‌دهد. برای بسیاری از مردم، مذهب منبعی از آسایش و حمایت است. دین می‌تواند حس اجتماع، تعلق و چهارچوبی را برای درک جهان فراهم کند. با این حال، مذهب همچنین می تواند منبع درگیری و استرس باشد.

 افرادی که به ادیان اقلیت تعلق دارند ممکن است احساس بیگانگی یا آزار و اذیت کنند. کسانی که در خانواده های مذهبی بزرگ شده‌اند، ممکن است به سختی از باورهای دوران کودکی خود جدا شوند و حتی افرادی که دین‌دار هستند گاهی متوجه می‌شوند که اعتقادات آنها با سلامت روانی‌شان در تضاد است. به عنوان مثال، برخی آموزه‌های دینی نشان می‌دهند که بیماری روانی نشانه ضعف اخلاقی یا تسخیر ارواح شیطانی است. این امر می‌تواند کمک گرفتن برای افراد مبتلا به بیماری روانی را دشوار کند، زیرا ممکن است احساس شرم کنند یا معتقد باشند که وضعیت آنها قابل درمان نیست.

عوامل دیگر تاثیر گذار

• هنجارهای اجتماعی
• رسم و رسومات خانوادگی، قومی و یا ملی

سخن پایانی

تا به اینجا تلاش کردیم اطلاعات کاملی را در مورد نقش عوامل فرهنگی بر اختلالات روانی در اختیارات شما قرار دهیم. همانطور که متوجه شده‌اید نقش عوامل فرهنگی بر اختلالات روانی بسیار گسترده است و هرگز نمی‌توان آن را نادیده گرفت. کسانی که می‌خواهند به عنوان مشاور و یا روانشناس کار خود را آغاز کنند، باید به نقش عوامل فرهنگی بر اختلالات روانی توجه داشته باشند. اگر می‌خواهید دانش خود را در زمینه روانشناسی افزایش دهید، می‌توانید به صفحه دوره های آموزشی ما مراجعه نمایید.