آگورافوبیا نوعی اختلال اضطرابی است که بر اساس ترس، درماندگی، وحشت، خجالت و ترس افراد از موقعیتها و مکانها نمود پیدا میکند. همین امر باعث میشود که افراد در این محیطهای عمومی حضور نداشته باشند. زیرا قرارگیری در این موقعیتها میتواند باعث بروز حملات پانیک (مانند تتند شدن ضربان قلب و حالت تهوع) شود. در برخی از موارد، این حالتها به حدی شدید است که افراد نمیتوانند حتی به بانک بروند و یا از حضور در بانک اجتناب میکنند. این افراد بخش عمدهای از وقت خود را در خانه سپری میکنند. متاسفانه باید بدانید اگر این بیماری پیشرفته شود و افراد برای درمان آن اقدام نکنند، میتواند بسیار ناتوانکننده باشد. ترس غیرمنطقی مشخصه اصلی این بیماری است.
علائم آگورافوبیا
ممکن است افراد زیادی در اطراف شما حضور داشته باشند که به این اختلال مبتلا باشند، اما متاسفانه عدم آگاهی باعث میشود به آنها برچسب غیر اجتماعی بودن بزنیم. این افراد از ترک خانه به مدت طولانی وحشت دارند و یا از تنها بودن در یک موقعیت اجتماعی میهراسند. همچنین، این افراد همیشه در این اضطراب هستند که کنترل خود را در یک موقعیت اجتماعی از دست بدهند. حفظ فاصله از دیگران از جمله مواردی است که در این افراد به چشم میخورد. آنها تمایل ندارند سوار اتومبیل شوند و حتی قرارگیری در آسانسور برایشان دشوار است. حملات پانیک از جمله مواردی است که در زمان حضور آنها در موقعیتهای اجتماعی دیده میشود. علائم حملات پانیک به شرح زیر هستند:
- احساس درد قفسه سینه و تپش قلب
- تنگی نفس
- سرگیجه
- لرزش اندامها
- احساس خفگی
- عرق کردن بیش از اندازه
- احساس گُر گرفتگی
- حالت تهوع
- بیحسی
- احساس سوزنسوزن شدن
چرا به این بیماری دچار میشویم؟
یکی از سوالاتی که همواره مورد توجه روانشناسان و روانپزشکان بوده است دلایل ابتلا به این بیماری است. بهتر است بدانید هنوز علت دقیق ابتلا به آگورافوبیا مشخص نیست، با وجود این، عوامل متعددی برای احتمال ابتلا به این بیماری پیشنهاد شدهاند.
معمولا، کسانی که مبتلا به بیماری افسردگی هستند بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به این اختلال قرار دارند. ابتلا به فوبیاهای دیگر مانند کلاستروفوبیا (ترس از گیرافتادن در یک مکان تنگ) و فوبیای اجتماعی میتواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد. وسواس فکری و عملی از جمله مواردی است که میتواند افراد را درگیر آگورافوبیا کند. از عوامل دیگر ابتلا به این اختلال میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- داشتن سابقهی آزار و اذیت فیزیکی یا جنسی
- مشکل سوء مصرف مواد
آیا ژنتیک در ابتلا به این بیماری دخیل است؟
از جمله مواردی که انتظار میرود نقش مهمی در ابتلا به این بیماری داشته باشد عوامل ژنتیکی است. بهتر است بدانید معمولا افرادی که در خانواده درجه یک خود اشخاصی را دارند که به آگورافوبیا مبتلاست، بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به این اختلال قرار میگیرند. به همین دلیل، توصیه میشود کسانی که در اقوام خود شخصی را دارند که به این بیماری مبتلا است، مراقب سلامتی خود باشند و از خدمات مشاوره سلامت روان استفاده نمایند. این کار میتواند به آنها کمک کند از ابتلا به این بیماری جلوگیری کنند.
درمان آگورافوبیا
درمان این بیماری با توجه به شدت آن مراحل مختلفی دارد. در ادامه روشهایی معرفی میشوند که برای درمان آگورافوبیا پیشنهاد میشوند. ممکن است بیمار به ترکیبی از این روشها برای کنترل بیماری خود نیاز داشته باشد.
خدمات مشاوره
یکی از مهمترین مواردی که بیماران مبتلا به این اختلال باید از آن استفاده نمایند خدمات مشاوره است. ملاقات با یک درمانگر کارآزموده و متخصص میتواند به افراد اجازه دهد ترسهای درونی خود را بیرون بریزند و این مسئله میتواند به درمانگر کمک کند ریشه اصلی ترس را پیدا کند و سپس برای درمان آن اقدام نماید. به طور مثال، ممکن است درمانگر متوجه شود فرد در سنین پایین مورد سو استفاده جنسی قرار گرفته است و همین امر ترس و وحشت را برای قرارگیری در موقعیتهای مختلف عمومی در او ایجاد میکند.
درمان شناختیرفتاری
از جمله مواردی که برای درمان آگورافوبیا پیشنهاد میشود درمان شناختی رفتاری است. در برخی از افراد دیدگاههای تحریفشده باعث میشود که فرد از قرارگیری در موقعیتهای عمومی اجتناب کند. این روش درمانی کمک میکند افراد احساسات خود را بازنگری کنند و دیگر از حضور در موقعیتهای اجتماعی ترس و واهمه نداشته باشند.
مواجهه درمانی
یکی از راهکارهایی که برای درمان فوبیا پیشنهاد میشود مواجه درمانی است. در این روش، فرد پس از آموزشهای لازم در موقعیتهایی که از آنها میترسد قرار میگیرد و به مرور زمان به بیمنطق بودن ترسهایش پی میبرد.
دارو درمانی
گاهی شدت بیماری به حدی زیاد است که بیمار باید از دارو استفاده کند. همچنین، همانطور که در بالا به آن اشاره کردیم مواردی مانند اختلال افسردگی و یا اضطراب باعث بروز این بیماری میشوند. روانپزشک با توجه به علائمی که در بیمار مشاهده میکند ممکن است داروهای زیر را تجویز کند:
- پاروکستین (پاکسیل) یا فلوکستین (پروزاک)
- ونلافاکسین (افکسور) یا دولوکستین (سیمبالتا)
- آمیتریپتیلین (الاویل) یا نورتریپتیلین (پاملور)
- آلپرازولام (زاناکس) یا کلونازپام (کلونوپین)
موارد دیگری که به درمان این بیماری کمک میکنند!
در کنار تمامی مواردی که برای درمان بیماری آگورافوبیا به آن اشاره کردیم، تغییر سبک زندگی عامل کمککنندهای است که میتواند این بیماری را در روند بهبودی قرار دهد. توصیه میشود افراد مبتلا به این بیماری راهکارهای زیر را مد نظر قرار دهند:
- ورزش منظم: یکی از کارهایی که باعث میشود حس خوشبینی در افراد تقویت شود ورزش است.
- رژیم غذایی مناسب: توصیه میشود این افراد از سبزیجات، غلات و پروتئینهای بدون چربی استفاده کنند.
- مدیتیشن: مدیتیشن روشی است که اضطراب را کاهش میدهد و شروع حملات پانیکی را به حداقل میرساند.
سخن پایانی
تا به اینجا تلاش کردیم اطلاعات کاملی را در مورد بیماری آگورافوبیا در اختیار شما قرار دهیم. همانطور که متوجه شدهاید این بیماری به ترس غیر منطقی از حضور افراد در محیطهای عمومی گفته میشود. این افراد معمولا به سختی خانه را ترک میکنند و از بودن در محیطهای عمومی ترس و وحشت دارند. اختلال اضطراب و افسردگی زمینهساز ابتلا به این بیماری هستند. برای درمان آگورافوبیا میتوانید از خدمات مشاوره، درمان شناختی رفتاری، مواجه درمانی، دارو درمانی و یا تلفیقی از هر دو بهرهمند شوید.
افرادی که میخواهند به عنوان مشاوره و یا روانشناس کار خود را آغاز کنند باید با اختلالات آشنایی داشته باشند. شما میتوانید وارد صفحه دوره های آموزشی ما شوید و بهترین دوره را انتخاب نمایید.